Vệ sinh vết mổ sau sinh như thế nào cho đúng? Lưu ý mẹ cần phải nhớ

Vệ sinh vết mổ sau phẫu thuật là việc quan trọng mà các mẹ không được lơ là, bởi nếu không bệnh nhân sẽ phải đối diện với những vết mổ sâu và rộng. Vệ sinh vết mổ sau phẫu thuật đúng cách sẽ hạn chế nguy cơ nhiễm trùng và giúp vết mổ nhanh lành, không để lại sẹo. Nhưng nếu chăm sóc, vệ sinh vết mổ không đúng cách thì thời gian liến thương sẽ chậm, tiềm ẩn nhiều nguy cơ viêm nhiễm thậm chí là hoại tử và tính mạng người bệnh bị nguy hiểm.

Ba bước vệ sinh vết mổ tại nhà

• Thay băng vết mổ: sau phẫu thuật, vết mổ thường sẽ được băng kín để che chắn khỏi những vi khuẩn, bụi bẩn hay mầm bệnh xâm nhập đồng thời sẽ hạn chế những ma sát khống nên có với quần áo hay chăn màn. Các mẹ cần lưu ý là phải thường xuyên thay băng để đảm bảo vệ sinh vết mổ, tránh những mô mới mọc ra ăn sâu vào lớp băng gạc cũ.
• Vệ sinh vết mổ bằng dung dịch sát khuẩn:Sử dụng dung dịch sát khuẩn để vệ sinh vết mổ là bước rất quan trọng nhất, quyết định đến việc thành công của quá trình chăm sóc sau hậu phẫu. Nếu vệ sinh vết mổ không được đúng cách thì sẽ có nguy cơ bị nhiễm trùng, sưng và mưng mủ làm vết thương khó liền lại được.Nếu vết mổ thuộc nhóm vết thương hở nên cần thận trọng khi lựa chọn những dung dịch sát khuẩn. Cồn/ oxy già được khuyến cáo không nên dùng bởi sẽ gây xót và phá hủy những mô hạt, nguyên bào sợi, làm vết mổ chậm lành. Còn có một số dung dịch sát khuẩn khác cũng không đảm bảo hiệu quả sát khuẩn và không giúp ngăn ngừa nguy cơ nhiễm khuẩn. Nên các mẹ cần lựa chọn dung dịch sát khuẩn phù hợp hoặc theo chỉ định của bác sĩ để đảm bảo an toàn.
• Dưỡng ẩm vết mổ: Khi thấy vết mổ đã khô se, dịch không còn chảy, theo lờ khuyên của các bác sĩ nên sử dụng kem dưỡng ẩm sau mỗi lần sát khuẩn. Theo một số nghiên cứu y học, thì độ ẩm phù hợp của kem dưỡng sẽ góp phần giúp vết mổ lành nhanh hơn.

Một số lưu ý khi vệ sinh vết mổ tại nhà 

• Không dùng thuốc kháng sinh đắp lá lên/ rắc lên trên vết mổ 

Khi dùng thuốc kháng sinh rắc trực tiếp lên vết mổ sẽ dễ tạo thành một lớp màng cứng từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn kí sinh ở trên bề mặt da/ bên trong phát triển. Các loại thuốc này sẽ không thấm sâu được vào da vì thế chỉ có tác dụng sát khuẩn trên bề mặt, nhưng sẽ mang lại nguy cơ tiềm ẩn là kháng thuốc/ dị ứng thuốc.

Tại một số địa phương, thường còn có thói quen đắp lá thuốc lên vết mổ của bệnh nhân. Thực tế, đây là cách chữa trị mà nhiều chuyên gia chỉ trích vì nguy cơ hại nhiều hơn lợi. Các loại lá thuốc trong dân gian đều không đảm bảo vô khuẩn và chưa có đủ bằng chứng khoa học về hiệu quả trị thương. Chính vì thế khi đắp lên vết mổ, nó sẽ làm tăng nguy cơ bội nhiễm vi khuẩn và vết mổ vì thế sẽ lâu lành.

• Không nên để vết mổ bị ẩm ướt

Sau khi phẫu thuật trong khoảng 24h, cần tránh để vết mổ bị dính nước. Ở những tiếp theo, bệnh nhân có thể tắm rửa nhẹ nhàng bằng nước ấm ( nếu bác sĩ đồng ý). Tuy nhiên, việc tắm rửa/ vệ sinh cần phải diễn ra nhanh chóng, sử dụng xà phòng phù hợp, không được xả nước trực tiếp vào vết mổ. Để đảm bảo vết mổ không bị nhiễm khuẩn, sau khi vệ sinh nên băng vết mổ bằng băng gạc chống thấm.

• Vận động hợp lý.

Sau khi sinh mổ, các mẹ không nên nằm quá lâu một chỗ mà hãy nên vận động nhẹ nhàng, hợp lý. Nhiều bác sĩ còn có lời khuyên các mẹ nên đi lại ngay từ ngày đầu tiên sau mổ ( tùy vào tình trạng sức khỏe). Vì thế, bệnh nhân chỉ nên lựa chọn những hoạt động hoạt động nhẹ nhàng như: đi bộ để tránh tác động đến vết mổ,vận động tay chân khi nằm để các cơ quan hồi phục nhanh hơn.

Sau quá trình vận động, các mẹ cần được nghỉ ngơi hợp lý, ngủ đủ giấc để hồi phục vết mổ.

• Thực phẩm nên kiêng

– Không nên ăn : thịt gà và đồ nếp bởi vì những thực phẩm này có thể gây mưng mủ và có thể cảm thấy ngứa ngáy, khó chịu. Không những thế, khi vết mổ phục hồi sẽ có nguy cơ để lại sẹo lồi rất lớn. Chính vì vậy, hãy đặc biệt tránh những thực phẩm này khi vết mổ đang trong thời kì lên da non.

– Không nên ăn rau muống khi cơ thể đang có vết thương hở vì sẹo lồi có thể hình thành.

– Thịt bò cũng nên hạn chế bởi vì có thể khi vết thương phục hồi sẽ để lại vết thâm.

– Hải sản chứa nhiều dinh dưỡng nhưng các mẹ cũng nên hạn chế bởi vì đây là thực phẩm tanh, có tính hàn và có thể gây dị ứng với mẹ có vết thương hở.

Nên gặp bác sĩ khi nào?

Vệ sinh vết mổ thường xuyên và theo dõi nếu có những dấu hiệu bất thường sau đây cần báo lại bác sĩ hoặc đi đến cơ sở y tế để được tư vấn:

• Tần suất đau tăng nhiều
• Vết mổ đỏ / sưng tấy, chảy máu/ chảy mủ nhiều hơn.
• Tiết dịch nhiều từ vết thương và có mùi hôi
• Chỉ khâu vết mổ bị bung
• Bị phù nề/ sưng đau hay ấn thấy phập phều xung quanh vùng da bị thương.
• Cơ thể bị sốt > 38,5°C trong hơn 4 giờ, toàn thân thấy mệt mỏi đau nhức.

Trên đây là những biểu hiện khi vết thương nhiễm trùng, cần được thăm khám bởi các chuyên gia y tế hỗ trợ để đảm bảo sức khỏe an toàn.