Những cách đơn giản, hiệu quả điều trị loét da ở người già
Điều trị loét da ở người già nằm liệt lâu ngày, suy giảm khả năng vận động rất khó bởi rất dễ gặp phải các vết loét ngoài da. Để loét da ở người già không ăn sâu thêm nữa và lành nhanh hơn thì việc được chăm sóc đúng cách là rất quan trọng. Dưới đây hãy cùng tìm hiểu cách điều trị loét da ở người già đơn giản- hiệu quả.
Điểu trị loét da ở người già- các mức độ
Để điều trị loét da ở người già hiệu quả, cần đánh giá mức hiện tại độ loét của người bệnh. Với các vết loét do tỳ đè sẽ chia làm 4 mức độ cơ bản như sau:
- Mức độ I: da thường có màu đỏ nhạt, khi sờ vào sẽ cứng hơn các vùng da xung quanh. Ở giai đoạn này sẽ thường khó phát hiện ra, người nhà cần chú ý kiểm tra và theo dõi thường xuyên cho bệnh nhân.
- Mức độ II: vết loét bắt đầu xuất hiện, có màu từ hồng -> đỏ. Phần mô dưới da không bị bộc lộ, xuất hiện mụn nước còn nguyên vẹn / bị vỡ do áp lực (một phần chứ không phải toàn bộ).
- Mức độ III: biểu hiện nhận thấy là mất toàn bộ độ dày da. Xuất hiện các tế bào hoại tử màu vàng đục, không có bộc lộ cơ xương/ gân.
- Mức độ IV: đây là mức độ nặng nhất, toàn bộ độ dày da mất, bọc lộ cơ,-xương – gân. Tại đáy vết thương có màu vàng đục- nâu- xám hay khô đen bị hoại tử do tổ chức mô.
Dựa vào mức độ nặng- nhẹ, điều trị loét da ở người già sẽ được chăm sóc theo hướng cụ thể. Vì thế, người nhà/ người chăm sóc cần theo dõi kỹ các dấu hiệu để phân loại, xác định đúng tình trạng vết loét. Chăm sóc sớm và hợp lý, đúng cách sẽ giúp kiểm soát những tổn thương và tốc độ phục hồi nhanh hơn.
Cách điều trị loét da ở người già theo từng mức độ
Tùy vào từng mức độ thì cách chăm sóc, điểu trị loét da ở người già sẽ được điều chỉnh phù hợp:
- Mức độ I, II: giảm áp lực tỳ đè, nâng đỡ thể trạng, vết loét cần vệ sinh sạch sẽ.
- Mức độ III: giảm áp lực tỳ đè, nâng cao thể trạng, vết loét vệ sinh cẩn thận (có thể cần can thiệp ngoại khoa).
- Mức độ IV: cần kết hợp tất cả các biện pháp kể trên.
- Giảm áp lực cho vùng da bị tỳ đè
Cần sử dụng các loại đệm khí- đệm nước. Với mỗi tư thế thay đổi nên kê các gối mềm taị các vị trí thích hợp để hạn chế tỳ đè.
Tư thế nằm của bệnh nhân thay đổi thường xuyên, khoảng 1-2 lần/ giờ ( nhiều hơn nếu có thể). Đối với người bệnh ngồi xe lăn, thì tần suất tăng lên khoảng 15- 20 phút/ lần.
Đặt bệnh nhân nằm đầu cao 30 độ so với thân người.
Sử dụng loại giường có sự hỗ trợ đặc biệt để duy trì áp lực tỳ đè <32 mmHg.
2. Nâng đỡ thể trạng
Cần tăng cường sự lưu thông máu đến các vùng da bị tỳ đè: người chăm sóc massage, xoa bóp thường xuyên cho bệnh nhân (lưu ý cần thực hiện chậm rãi- nhẹ nhàng để không ảnh hưởng đến vết loét).
Cần cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng: lượng calo, protein đảm bảo đủ 1-2g/ ngày, các vitamin (hoa quả, rau xanh), những yếu tố vi lượng.
Tăng cường sự vận động và hạn chế tiếp xúc- tỳ đè quá lâu vào một vật, hạn chế hình thành vết loét.
3. Chăm sóc vết loét
- Bước 1: điều trị loét da ở người già: dùng nhíp y tế ( đã sát khuẩn) để gắp bỏ các mô hoại tử hay mảnh vụn da chết. Nếu thấy vết loét có màng cứng bao phủ, cần loại bỏ để bộc lộ ổ loét bên trong. Thủ thuật này nên được thực hiện bởi điều dưỡng/ y tá để đảm bảo an toàn,cho người bệnh không đau đớn nhiều.
- Bước 2: vết loét vệ sinh bằng dung dịch kháng khuẩn chuyên dụng. Thấm dung dịch ra gạc/ bông để lau vết loét từ 3 đến 4 lần/ ngày. Những vết loét nặng, có chảy nhiều mủ/ dịch thì việc chăm sóc nên được thực hiện thường xuyên từ 2 đến 3 tiếng/ lần để có hiệu quả tối ưu.
- Bước 3: băng vết loét, áp dụng với điều trị loét da ở người già từ mức độ 2 trở đi. Việc làm này nhằm mục đích bảo vệ, che chăn vết loét khỏi sự co sát với quần áo/ đệm giường. Đồng thời, đây cũng là lớp rào chắn ngăn cản các mầm bệnh từ bên ngoài tấn công tới vết loét (lưu ý thay băng ít nhất 1 lần/ ngày để vết loét đảm bảo được khô thoáng, sạch sẽ).
Can thiệp ngoại khoa
Khi tính trạng vết loét trở nên nặng hơn, điều trị loét da ở người già không thể sử dụng thuốc đơn thuần mà sẽ cần có sự can thiệp bởi ngoại khoa. Một số phương pháp được áp dụng đó là: cắt lọc vết loét/ phá bỏ đường hầm,…
Hướng dẫn vệ sinh điều trị loét da ở người già đúng cách
Ở người lớn tuổi thì do các tổ chức của da liên kết lỏng lẻo, kém dễ bị tổn thương bởi những yếu tố tác động từ bên ngoài. Khi đã xuất hiện các vết loét tỳ đè thì sẽ càng gia tăng thêm nguy cơ nhiễm khuẩn cho bệnh nhân cao tuổi. Vì thế, vết thương được vệ sinh sạch sẽ là bước đầu tiên và rất quan trọng trong quá trình điều trị loét da ở người già.
Cách chọn dung dịch kháng khuẩn vệ sinh điều trị loét da ở người già
Một dung dịch vệ sinh vết loét hiệu quả, an toàn cần đáp ứng những tiêu chí sau:
- Khả năng làm sạch nhanh, sát khuẩn vừa đủ.
- Phổ tác dụng rộng
- Không làm tổn thương các tế bào hạt
- An toàn, không gây xót da/ kích ứng.
- Không độc đối với da/ cơ thể
Hiện nay thị trường có rất nhiều loại dung dịch sát khuẩn như: cồn y tế, povidon iod,nước oxy già. Tuy nhiên, công dụng sát khuẩn còn yếu và còn làm tổn thương các tế bào hạt khiến vết thương chậm lành. Bởi thế không còn được sử dụng để xử lý những vết loét ngoài da. Hãy lựa chọn, sử dụng các loại dung dịch kháng khuẩn an toàn hoặc theo chỉ định của bác sĩ mang đến hiệu quả cao cho người bệnh trong việc điều trị loét da ở người già.
