Nguyên tắc nằm lòng khi chăm sóc vết thương bạn đã biết chưa

Chăm sóc vết thương hàng ngày đúng cách là phương pháp tốt nhất để lành lại những tổn thương trên da. Tuy vậy không phải ai cũng nắm được các nguyên tắc và áp dụng đúng nhất. Thông tin bài viết này sẽ giúp bạn có thêm kiến thức trong việc điều trị tổn thương trên da cho bản thân mình, người thân trong gia đình và những người xung quanh mình.

Chăm sóc vết thương- đánh giá tình trạng 

• Trước tiên cần nhận định tình trạng mép của vết thương, nếu là phẳng gọn thì quá trình chăm sóc vết thương và lành diễn ra nhanh nhưng nếu vết thương bị bờ nham nhở thì khả năng hai mép của vết thương sẽ khó khép chặt lại được.
• Vết thương mới sẽ có tốc độ lành tốt hơn so với vết thương cũ, vết thương có kèm theo các tổn thương khác cũng sẽ làm tình trạng vết thương dễ bị nhiễm trùng hơn, giảm sức đề kháng và kéo dài khả năng lành vết thương.
• Vị trí vết thương ở trên cơ thể cũng rất quan trọng vì tùy thuộc vùng có nhiều máu nuôi, vùng sạch, tỉ lệ nhiễm trùng ít và được cung cấp nhiều máu hơn thì thời gian lành lại vết thương được rút ngắn hơn.
• Thực trạng cơ thể tốt cũng giúp vết thương lành mau, người suy dinh dưỡng hay béo phì cũng sẽ ảnh hưởng đến khả năng vết thương lành, thường sẽ là vết thương lành kém. Có một số bệnh lý khác kèm theo: tiểu đường, ung thư, lao thì việc bục vết khâu tất có nguy cơ xảy ra và tiến trình lành vết thương sẽ bị chậm lại.

Nguyên tắc chăm sóc vết thương

• Loại bỏ đi dị vật, mô bị giập: bất kỳ một vết thương nào cũng có sự xuất hiện của vi khuẩn, do đó cần phải loại bỏ mô giập, lấy sạch đi hết máu tụ, dị vật thì sẽ cắt đứt nguồn cung cấp thức ăn cho vi khuẩn; luôn giữ tình trạng sạch sẽ vô khuẩn, tránh không cho vi khuẩn mới xâm nhập vào.
• Mở rộng vết thương để dẫn lưu tốt: chính sự ứ đọng dịch, dị vật, máu cũ… sẽ cung cấp nguồn thức ăn cho vi khuẩn. Sự ứ dịch khiến mô vết thương sẽ không có khả năng tăng sinh mô hạt. Bởi thế cần dẫn lưu dịch thật tốt để kích thích những mô hạt mọc giúp đẩy nhanh quá trình vết thương lành.
• Hỗ trợ vết thương mau lành:

–  Bất kỳ vết thương nào cũng đều có hàng rào bảo vệ nên khi chăm sóc vết thương không nên phá huỷ hàng rào bảo vệ đó như: tránh không làm tổn thương vùng xung quanh nơi vết thương, không được chạm tới vết thương. Hàng ngày thay băng thường xuyên đúng kỹ thuật, như tháo băng cũ và vệ sinh bằng dung dịch chuyên dụng.

– Dung dịch sát khuẩn được xem là hàng rào bảo vệ để tránh vi khuẩn thâm nhập nhưng đây cũng là nguy cơ làm tổn thương mô hạt nên không dùng dung dịch sát khuẩn bôi lên vết thương nếu không có chỉ định của bác sĩ.

– Vết thương sẽ luôn tiết dịch nên giữ ẩm vết thương là điều cần thiết nhưng không phải là làm ướt vết thương, do đó cần tiến hành thay băng khi băng bị thấm ướt.

Chăm sóc vết thương 

Băng kín vết thương:

• Băng kín vết thương giúp tạo ra một môi trường thích hợp cho sự lành vết thương diễn ra bởi vì băng hấp thu dịch tốt, bảo vệ vết thương không bị va chạm hay tổn thương thêm.
• Việc băng kín vết thương cũng sẽ giúp bảo vệ vết thương không bị ô nhiễm từ bên ngoài như: bụi bẩn, dị vật, không khí ô nhiễm.
• Ngoài ra, khi băng kín vết thương cũng sẽ giúp cầm máu khi thực hiện băng ép hay nẹp vết thương bất động, băng vết thương sẽ mang tới cho người bệnh cảm giác an tâm hơn.
• Thay băng mới hàng ngày cũng là hình thức để tránh mô mới mọc thêm/ ăn sâu vào lớp băng cũ, khi tháo băng  hãy cẩn thận bởi có thể tạo vết thương mới trên mô hạt mới được hình thành.
• Vết thương quá ướt / quá khô đều sẽ làm vết thương chậm lành nên việc băng vết thương sẽ giúp duy trì độ ẩm vừa đủ, thích hợp ở trên bề mặt của vết thương.

Không băng vết thương:

• Không băng vết thương cũng sẽ có ích lợi cho vết thương như giúp loại bỏ đi những điều kiện khiến cho vi khuẩn mọc (ẩm- ấm- tối). Không giúp chúng ta quan sát, theo dõi diễn biến tình trạng, chăm sóc vết thương dễ dàng hơn, tắm rửa thuận lợi hơn.
• Khi tháo băng không đúng cách cũng sẽ có nguy cơ hình thành thêm vết thương, cần chú ý  tránh gây thêm tổn thương, tránh dị ứng băng dính và tiết kiệm bông băng, dung dịch…

Rửa vết thương đúng kĩ thuật

• Rửa vết thương theo chiều thẳng từ trên xuống dưới,từ trong ra ngoài, từ vết cắt theo đường thẳng chạy song song với vết thương.
• Luôn bắt đầu rửa từ vùng sạch đến vùng ít sạch và sử dụng tăm bông / miếng gạc trong mỗi lần lau theo chiều đi xuống.
• Với một vết thương đã mở, cần làm ẩm miếng gạc bằng một tác nhân làm sạch và vắt khô dung dịch còn thừa, rửa vết thương bằng 1- 2 vòng tròn hay cả vòng tròn đi từ trong trung tâm vết thương ra phía ngoài. Nên rửa vết thương tối thiểu là 2,5cm vượt qua phần cuối của miếng gạc mới hay vượt qua rìa của vết thương là 5cm. Chọn miếng gạc có độ mềm vùa phải để đưa vào chạm bề mặt của vết thương.
• Hãy nên sử dụng những dung dịch không gây hại với mô cơ thể cũng như không cản trở sự lành lại của vết thương. Miếng gạc có thể cấu tạo bằng chất tổng hợp /cottong vì nó có kẽ hở lớn, sẽ giữ lại chất làm ẩm để phù hợp với vết thương nhiều hơn.