Loét tỳ đè vùng cùng cụt- Trăn trở ngày đêm với bệnh nhân nằm lâu

Loét tỳ đè vùng cùng cụt được xếp vào là một trong những biến chứng nguy hiểm rất thường gặp với những người bệnh nằm lâu do bị liệt, khó/ không thể vận động hay bị tai biến. Loét tỳ đè tại vùng cùng cụt không những sẽ gây những nguy hiểm nghiêm trọng đến tính mạng cũng như tinh thần của bệnh nhân mà sẽ còn ảnh hưởng trực tiếp đến những thành viên trong gia đình.

Thế nào là loét tỳ đè ?

Loét tỳ đè hình thành là do những mạch máu bị đè ép quá lâu lên trên một vùng da nào đó của cơ thể , thông thường sẽ xuất hiện tại những vùng có xương bị nhô lên/ do khi dùng giường, ghế,xa lăn. Loét tỳ đè sẽ hình thành là do bị hoại tử thiếu máu cục bộ gây nên (nguồn cung cấp máu thiếu) của da và phần mô ở dưới da.

Những vị trí loét tỳ đè hay gặp đó là những vùng xuơng cùng cụt- gót chân- khuỷu- bả vai- sau gáy- tai- mặt ngoài đùi. Chiếm đến 80% trong đó các vết loét xảy ra ở vùng xương cùng cụt / gót chân hoặc chỏm đầu.

Loét tỳ đè vùng cùng cụt- Nguyên nhân

Khi mà người bệnh hay nằm ngửa hay ngồi quá lâu tại 1 vị trí, để cho trọng lượng của cơ thể tập trung chủ yếu ở tại vùng xương cụt, dẫn đến hiện tượng lở loét vùng xương cụt. Áp lực sẽ hình thành và gây chèn ép lên phần mô và những phần mạch máu đi nuôi dưỡng mô tại khu vực này khiến cho máu không thể đến nuôi dưỡng phần mô và da, khi đó vùng da chỗ xương cụt sẽ bị tổn thương và dần hoại tử. Những tổn thương ban đầu sẽ chỉ xảy ra ở tổ chức bên trong phần gần xương sau đó sẽ dần phá hủy lên trên bề mặt da.

Những người có nguy cơ bị loét tỳ đè vùng cùng cụt là những bệnh nhân bị đột quỵ/ bị liệt hay những người bệnh có tổn thương về tủy sống khó/ không vận động được, cơ thể của họ đang ở nguyên một chỗ, khó/ không thể di chuyển hay thay đổi tư thế.

Cùng với đó là một số yếu tố khác cũng góp phần hình thành nên loét tỳ đè đó là sự mất đi cảm giác, tiếp xúc thường xuyên với môi trường ẩm ướt, việc tiểu/ đại tiện không tự chủ, mất đi khả năng vận động cá nhân…

Loét tỳ đè vùng cùng cụt được xếp vào là một trong những biến chứng rất thường gặp, căn bệnh này không những gây tổn hại lớn đến thể chất – tinh thần của bệnh nhân mà sẽ còn ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống của các thành viên trong gia đình.

Nếu như đã để hình thành những vết loét tỳ đè mà không được chăm sóc kịp thời các vết loét đó đúng cách rất dễ sẽ dẫn những tới biến chứng hoại tử gây ra mùi hôi/ thối và nhiễm trùng máu đe dọa trực tiếp tính mạng bệnh nhân.

Loét tỳ đè vùng cùng cụt- Phòng ngừa 

Nếu như biết cách chăm sóc loét tỳ đè vùng xương cụt hoàn toàn có thể phòng ngừa thậm chí sẽ chữa khỏi khi đang còn ở cấp độ nhẹ. Nếu như đã bị lở loét nặng, việc chữa trị sẽ gặp rất nhiều khó khăn, tốn kém về kinh tế và nguy hiểm. Phòng ngừa loét tỳ đè là phương pháp đơn giản nhưng rất hiệu quả, người nhà/ người chăm sóc bệnh nhân cần thực hiện một số điều sau:

• Bệnh nhân cần được thay đổi tư thế nằm/ ngồi thường xuyên để giảm sức ép lên những vùng da bị đè cấn. Tư thế thay đổi nằm cho người bệnh lý tưởng nhất khoảng 1-2 giờ / lần và hãy cố gắng thay đổi đa dạng càng nhiều tư thế càng tốt, sao cho trong thời gian ngắn nhất mỗi vùng da bị đè cấn chịu áp lực. Có thể áp dụng xoay trở cơ thể bệnh nhân theo chiều kim đồng hồ: nằm nghiêng trái- nằm sấp- nằm nghiêng phải- nằm ngửa. Đối với những bệnh nhân ngồi xe lăn, cứ cách khoảng 15-30 phút, người bệnh cần phải được nhấc mông lên 1 lần.
• Thường xuyên xoa bóp sẽ có tác dụng kích thích tốt hơn sự tuần hoàn máu, giảm thiểu nguy cơ loét tỳ đè hình thành. Người nhà/ người chăm sóc bệnh nhân có thể thường xuyên kết hợp xoa bóp những vùng da đang bị đè cấn để chống loét, đồng thời khi được vận động nhẹ nhàng các khớp xương sẽ giúp người bệnh nằm lâu giảm đi sự đau nhức, mệt mỏi. Thường xuyên massage cũng sẽ giúp người nhà/ người chăm sóc quan sát dễ dàng cũng như phát hiện sớm nhất các dấu hiệu của loét tỳ đè như là các vết đỏ trên da, vết sậm màu.
• Đệm đệm hơi/ đệm nước xem là một công cụ đắc lực để phòng chống hiệu quả loét tỳ đè. Đệm sẽ được cấu tạo bao gồm nhiều múi khác nhau, hơi sẽ được luân chuyển liên tục từ múi hơi này sang múi hơi khác khi bơm hoạt động , giúp hạn chế lực tiếp xúc trên bề mặt của da. Nếu như gia đình không có điều kiện sử dụng đệm hơi thì người nhà có thể dùng gối để kê vào phần dưới cơ thể, thường xuyên thay đổi vị trí gối, kích thích thay đổi vị trí da tiếp xúc với bề mặt của giường bệnh.
• Ẩm ướt da cũng là yếu tố gia tăng nguy cơ gây loét tỳ đè vùng cùng cụt. Bởi vậy, nên kiểm tra thường xuyên và thay tã cho bệnh nhân ngay khi người bệnh đi đại tiện hoặc thay sau 3-4 tiếng. Tuyệt đối không nên để người bệnh sửu dụng miếng tã đã đại tiện bẩn trong thời gian quá lâu để tránh bị ẩm ướt và gây nên nhiễm trùng cho bệnh nhân. Khi muốn đưa tã giấy vào khu vực dưới lưng của người bệnh, bộ phần dưới của cơ thể bệnh nhân không nên nhấc hoàn toàn, mà chỉ nên đẩy người bệnh nằm nghiêng sang 1 bên, tiếp đó đưa tã vào sau đó xoay người bệnh nằm trên miếng tã, giúp thao tác dễ dàng cũng như tránh gây tổn thương nhiều cho người bệnh.