Làm thế nào để chăm sóc vết bỏng nước sôi hiệu quả nhất có thể

Một trong những tai nạn bỏng phổ biến hiện nay là bỏng nước sôi nhưng không phải ai cũng biết cách chăm sóc vết bỏng nước sôi. Khi việc sơ cứu diễn ra chậm trễ / xử lý sai cách sẽ kéo dài thời gian điều trị của bệnh nhân cũng như ảnh hưởng đến chất lượng sống, thẩm mỹ của người bệnh. Dưới đây là mộ số thông tin hữu ích trong việc xử lý cũng như điều trị tốt nhất khi bị bỏng nước sôi.

Bản chất bỏng nước sôi là gì?

Bỏng nước sôi chính là loại bỏng nhiệt hình thành khi tiếp xúc trự tiếp với nước nóng đạt > 49ºC. Bỏng nước sôi rất thường xuyên xảy ra trong sinh hoạt thường ngày như: khi rót nước sôi, đổ canh nóng,… Một số các trường hợp bị bỏng nặng thì đa số là do tai nạn lao động đặc biệt là trong các ngành công nghiệp chế biến.

Tiếp xúc với nước sôi trong thời gian ngắn chỉ vài giây nhưng có thể gây bỏng nghiêm trọng. Bỏng nước nóng có thể gây nên bỏng độ ba ở:

• Trong 1 giây 69ºC
• Trong 2 giây 65ºC
• Trong 5 giây 60ºC
• Trong 15 giây 56ºC

Triệu chứng của da khi bỏng nước sôi sẽ tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng mà vết bỏng gây ra:

• Mức độ bỏng nhẹ: Triệu chứng sẽ giống như viêm da, chỉ làm da sưng đỏ, gây đau nhẹ. Bệnh nhân có thể tự lành với mức độ này sau 2 đến 3 ngày. Khi vết bỏng đã lành lại, da sẽ bị khô và gây bong tróc.
• Mức độ bỏng trung bình: người bệnh cảm nhạn rõ sự đau/ rát, vết bỏng xuất hiện những nốt phỏng nước có chứa dịch trong / vàng nhạt nhạt trên nền da đỏ. Ở mức độ này phải mất từ 10 đến 14 ngày vết thương mới có thể lành.
• Mức độ bỏng nặng: đã có những vết phồng rộp/ vết phỏng có chứa dịch màu đục/ hồng; phía đáy của nốt phỏng có thể có màu tím sậm / trắng. Người bệnh bị giảm cảm giác đau/ rát, mức độ này sẽ tự khỏi sau khoảng 15 đến 30 ngày, có thể dùng thuốc để giúp vết thương nhanh lành. Vết bỏng sâu/ rộng nghiêm trọng hơn có thể sẽ ảnh hưởng đến những dây thần kinh và sẽ ra những biến chứng nặng nề ảnh hưởng đến sức khỏe. Tùy thuộc vào mức độ bỏng nặng – nhẹ chúng ta sẽ có những cách chăm sóc vết bỏng nước sôi khác nhau.

Có nguy hiểm không khi bị bỏng nước sôi ?

Khi bị bỏng nước sôi có thể sẽ gây nguy hiểm bởi vì nó đã phá hủy các tế bào và mô bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Cơ thể của bệnh nhân sẽ bị mất nước thậm chí nặng hơn có thể bị sốc vì nhiệt. Với những trường hợp nghiêm trọng hơn, các vết bỏng này sẽ có thể gây nguy hiểm nhiều đến tính mạng cho nạn nhân.

Mức độ nguy hiểm của vết thương do ra do bỏng nước sôi phụ thuộc vào một số yếu tố sau:

• Khi nhiệt độ của nước nóng càng cao càng dễ gây nên bỏng sâu- bỏng nặng.
• Khoảng thời gian tiếp xúc với da: càng lâu sẽ càng nghiêm trọng.
• Diện tích của vùng cơ thể bị bỏng: sẽ liên quan nhiều đến nguy cơ gây nên nhiễm trùng.
• Vị trí của vết bỏng: bỏng tại chỗ da non sẽ dễ để lại sẹo hơn. so với những vùng da khác. Vì thế, nếu không được chăm sóc vết bỏng nước sôi kịp thời, nhanh và đúng cách ngay từ đầu thì sẽ có nguy cơ gây hoại tử vết thương. Trong trường hợp không tốt có những biến chứng nhiễm trùng có thể sẽ phải phẫu thuật và cắt ghép da.

Những vết bỏng nhỏ nhưng hơn một tháng mà chưa lành sẽ hình thành sẹo gây ảnh hưởng tới thẩm mỹ. Đặc biệt nếu để cho da non tiếp xúc nhiều/ trực tiếp với tia UV sẽ làm tăng sắc tố trên da và khiến cho vết sẹo trở nên sậm màu, loang lổ, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống.

Chăm sóc vết bỏng nước sôi

Sơ cứu/ chăm sóc vết bỏng nước sôi cũng tương tự như các loại bỏng nhiệt khác. Mục tiêu của việc sơ cứu ban đầu chính là để giảm đau, ngăn ngừa nhiễm trùng bởi vậy cần phải tiến hành nhanh. Quy trình sơ cứu/ chăm sóc vết bỏng nước sôi bao gồm:

Làm mát vết bỏng

Làm mát vết bỏng để tránh cho làn da khỏi bị phồng rộp bằng cách xả nước mát- sạch cho chảy chậm chậm lên trên vết bỏng. Thao tác này nên tiến hành sớm trong vòng 30 phút đầu và kéo dài khoảng 15 đến 20 phút. Nước sạch sẽ giúp làm giảm nhiệt- giảm phù nề- giảm phù nề- viêm nhiễm, hạn chế tối đa lan rộng diện tích cũng như độ sâu của vết thương. Với quá trình này tuyệt đối không được sử dụng với nước đá / các chất có chứa dầu mỡ.

Nếu như vết bỏng nước sôi có diện tích nhiều, bao phủ một phần lớn của cơ thể, không nên ngâm toàn bộ vết bỏng trong nước. Bởi vì điều này có thể sẽ khiến cho bệnh nhân bị mất nhiệt và khiến cho vết thương trầm trọng hơn. Hãy cố gắng giữ ấm cho cơ thể và làm mát vết bỏng theo từng phần.

Loại bỏ hết vật cứng

Nhẹ nhàng/; cẩn thận tháo bỏ những vật cứng có trên vùng da bị bỏng như: giầy, dép, vòng, đồng hồ… trước khi vết bỏng bị sưng nề. Cởi bỏ tất cả đồ trang sức / quần áo gần vết bỏng nhằm giảm nhiệt độ ở trên da. Nếu những vật dụng bị dính vào vết bỏng, đừng  cố lấy ra mà hãy giữ nguyên. Nếu tự ý hay cố lấy chúng ra có thể sẽ lột theo phần của da bị dính vào. Việc làm này không những gây nhiều đau đớn mà sẽ làm cho cho vùng da vốn đang nhạy cảm càng dễ bị nhiễm trùng nặng hơn

Chăm sóc vết bỏng nước sôi băng cách che vết bỏng

Để tránh cho việc nhiễm trùng, bằng băng gạc vô trùng hãy che vết bỏng lại. Có thể sử dụng thêm một lớp dày kem Silvrin/ Biafine lên trên vết bỏng, để giữ độ ẩm nhất định cho da. Da người dang bị bỏng sẽ háo nước vì vậy việc giữ ẩm sẽ giúp hạn chế bị bóng nước- giảm đau- tránh sẹo.

Chăm sóc vết bỏng nước sôi cần phải thay băng mỗi ngày và tiến hành rửa vết bỏng với nước muối sinh lý và tiếp tục sử dung kem bôi (theo chỉ dẫn của bác sĩ). Để vết bỏng bị khô vẫn nên băng lại cho đến khi vết bỏng lành, da không còn đỏ.

Với trường hợp da đã/ đang bị phồng rộp cần cố gắng giữ không cho vỡ bọng nước vì đây được xem là lớp băng sinh học, giúp chống nhiễm trùng cho vết bỏng. Nếu vỡ những vết phồng, rộp đó hãy vệ sinh với nước muối sinh lý và bôi kem, sau đó thì băng lại như bình thường.

Giảm đau

Để giảm đau cho vết bỏng bạn có thể chườm mát với một miếng gạc / khăn ướt sạch đặt lên trên vùng da bị bỏng. Nên tiến hành chườm mát từ 5 đến 15 phút nhưng hãy nhỡ không được chườm quá lạnh vì da lúc này đang rất nhạy cảm dễ bị kích ứng. Cần có thời gian và chăm sóc vết bỏng nước sôi đúng cách để chữa lành. Vết bỏng nhẹ chỉ mất vài ngày, nhưng với những trường hợp nặng hơn có thể sẽ mất vài tuần thậm chí là vài tháng mới có thể khỏi. Trường hợp bỏng nặng lâu ngày, vết bỏng sâu có thể phải dùng đến thuốc giảm đau dưới chỉ định của bác sĩ.

Quá trình chăm sóc vết bỏng nước sôi quyết định rất lớn đến việc hồi phục cho vết bỏng.

Đi đến bệnh viện

Nếu bị bỏng sâu / vết thương nặng hơn bạn hãy đến các cơ sở y tế để được điều trị đúng cách. Khi vết bỏng có dấu hiệu trở nặng là sưng, đỏ, quanh vết thương đau nhiều hơn , xuất hiện mô hoại tử,… ; bệnh nhân có các triệu chứng sốc / dấu hiệu nhiễm trùng, vết bỏng của bạn lớn hơn 3 inch.