Hướng dẫn chăm sóc vết thương sau mổ an toàn, hiệu quả ít để lại sẹo

Sau khi bệnh nhân trải qua phẫu thuật, bệnh nhân sẽ còn phải đối diện với những vết mổ rộng và sâu. Hướng dẫn chăm sóc vết thương sau mổ sau đây, sẽ tránh gây nhiễm trùng, hỗ trợ giúp nhanh lành tổn thương, không để lại sẹo. Ngược lại, nếu áp dụng sai phương pháp, vết thương sau mổ sẽ rất chậm liền, nguy cơ viêm nhiễm cũng như hoại tử, hay nguy hiểm đến tính mạng người bệnh rất cao.

Hướng dẫn chăm sóc vết thương sau mổ tại nhà

• Thay băng vết thương sau mổ

Sau khi phẫu thuật, vết thương/ vết mổ thường được băng kín để che chắn, bảo vệ khỏi vi khuẩn, mầm bệnh xâm nhập đồng thời còn có tác dụng hạn chế sự ma sát đối với chăn màn, quần áo. Lưu ý bệnh nhân cần thay băng thường xuyên cho vết mổ để đảm bảo vệ sinh, tránh những mô mới mọc ăn sâu vào lớp băng/ gạc cũ trước đó.

• Vệ sinh vết thương sau mổ với dung dịch sát khuẩn

Vệ sinh vết mổ bằng dung dịch sát khuẩn là bước quan trọng nhất, quyết định thành công của quá trình chăm sóc hậu phẫu. Nếu không được vệ sinh đúng cách, vết mổ có nguy cơ bị nhiễm trùng, mưng mủ khiến da không liền lại được.

Vết thương sau mổ xếp vào nhóm vết thương hở nên hãy thận trọng khi lựa chọn các dung dịch sát khuẩn. Oxy già, cồn khuyến cáo không nên dùng do sẽ gây xót đồng thời phá hủy những mô hạt và các nguyên bào sợi, khiến vết mổ chậm lành. Một số dung dịch sát khuẩn khác không đảm bảo hiệu quả sát khuẩn cũng không giúp ngăn ngừa nguy cơ nhiễm khuẩn.

• Dưỡng ẩm vết thương sau mổ

Khi vết thương sau mổ không còn thấy chảy dịch, đã khô se, các bác sĩ khuyên bệnh nhân nên dùng kem dưỡng ẩm sau mỗi lần sát khuẩn. Theo các nghiên cứu khoa học, cho rằng kem dưỡng có độ ẩm phù hợp sẽ hỗ trợ vết mổ nhanh lành nhanh hơn.

Hướng dẫn chăm sóc vết thương sau mổ- Lưu ý

 Không để vết thương sau mổ ẩm ướt trong thời gian dài

Trong 24 giờ đầu sau khi mổ, bệnh nhân cần hạn chế để vết mổ bị  vào dính nước. Ở vào những ngày sau đó, nếu bác sĩ cho phép, thì bệnh nhân có thể được nhẹ nhàng tắm rửa. Tuy vây,  khi tắm rửa/ vệ sinh phải thực hiện nhanh chóng, phải dùng nước ấm và xà phòng dịu nhẹ phù hợp. Trong suốt quá trình này, bệnh nhân tuyệt đối không được xả trực tiếp nước vào vết mổ. Để bảo vệ không làm vết mổ bị nhiễm khuẩn, tiếp đó nên băng cẩn thận băng vết mổ bằng loại gạc chống thấm.

Không thuốc kháng sinh, đắp lá lên vết mổ 

Lời khuyên khi hướng dẫn chăm sóc vết thương sau mổ cho bệnh nhân không dùng thuốc kháng sinh rắc trực tiếp lên vết mổ sẽ dễ tạo thành một lớp màng cứng, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn kí khí phát triển ở sâu bên trong . Sử dụng các loại thuốc này sẽ không được thấm sâu vào bên da mà chỉ có tác dụng sát khuẩn trên bề mặt, đồng thời sẽ tiềm ẩn nguy cơ cao dị ứng thuốc và kháng thuốc.

Có một số  địa phương, còn có thói quen đắp lá thuốc lên vết thương sau mổ của bệnh nhân/ người nhà. Đây là cách chữa đã bị nhiều chuyên gia lên tiếng chỉ trích vì không thấy lợi mà chỉ thấy hại. Hầu hết các loại lá thuốc dân gian đều chưa có đủ bằng chứng khoa học về tác dụng hay hiệu quả trị thương, đồng thời cũng không đảm bảo vô khuẩn. Khi đắp trực tiếp lên vết thương sau mổ, sẽ làm tăng nguy cơ vi khuẩn bội nhiễm, khiến vết thương sau mổ lâu lành hơn.

Vận động phù hợp trong thời gian chăm sóc vết thương sau mổ.

Hướng dẫn chăm sóc vết thương sau mổ, bệnh nhân không nên chỉ nằm một chỗ quá lâu mà hoàn toàn có thể vận động nhẹ nhàng, hợp lý.  Người bệnh có thể đi lại ngay từ ngày đầu tiên sau mổ (lời khuyên của một số bác sĩ). Tuyvậy, người bệnh chỉ nên lựa chọn những hoạt động vừa phải, nhẹ nhàng như:đi bộ quanh phòng để tránh tác động đến vết thương sau mổ.

Bệnh nhân cần ngủ đủ giấc, nghỉ ngơi hợp lý để giúp vết thương sau mổ mau hồi phục.

Hướng dẫn chăm sóc vết thương sau mổ- Một số thực phẩm cần kiêng 

• Bệnh nhân không nên ăn đồ nếp, thịt gà bởi vì những thực phẩm này có thể sẽ gây mưng mủ cho vết thương. Khi sử dụng nhiều thịt gà / đồ nếp, có thể cảm thấy vết thương khó chịu/ khó chịu. Không những thế, khi phục hồi vết thương có nguy cơ cao để lại sẹo lồi. Bởi vậy, cần đặc biệt tránh sử dụng những loại thực phẩm này khi vết thương đang ở trong thời điểm mọc da non.
• Không nên ăn rau muống khi bệnh nhân đang có vết thương hở bởi có thể gây nên sẹo lồi.
• Thịt bò cũng nên hạn chế sử dụng vì có thể sẽ để lại những vết sẹo thâm sau khi phục hồi vết thương.
• Hải sản chứa nhiều dinh dưỡng nhưng cũng không nên sử dụng. Lí do bởi vì đây là những thực phẩm tanh, với một số người có thể gây dị ứng khi đang có vết thương hở.

Hướng dẫn chăm sóc vết thương sau mổ- Khi nào cần đến gặp bác sĩ?

Trong quá trình chăm sóc vết thương sau mổ nếu bệnh nhân có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào sau đây hãy đến gặp bác sĩ sớm nhất:

• Vết thương đỏ hoặc sưng tấy/ đau tăng nhiều, tăng dần.
• Chảy chảy mủ/ máu.
• Dịch tiết nhiều hơn từ vết thương/ có mùi hôi
• Vết thương trông có vẻ lớn hơn, sâu hơn.
• Vết thương bị bung chỉ khâu.
• Vùng da xung quanh vết thương bị phù nề, đau/ sưng, khi ấn thấy có độ phập phều.
• Toàn thân lừ đ, mệt mỏi.
• Bệnh nhân bị sốt > 38,5°C trong hơn 4 giờ, khó hạ sốt.