Chăm sóc vết loét tỳ đè theo từng giai đoạn, cách nhận biết và thực hiện đúng

Chăm sóc vết loét tỳ đè theo từng giai đoạn rất quan trọng bởi mỗi gia đoạn đều có những dấu hiệu khác nhau và cách chăm sóc cũng thế. Loét tỳ đè là biến chứng rất hay gặp ở những bệnh nhân nằm liệt, nằm lâu ngày, gây nhiều đau đớn về thể xác, gây tổn thương về thể chất và tinh thần cho người bệnh cũng như gia đình. Tùy theo mức độ tổn thương mà loét tỳ đè được chia làm 04 độ, cách chăm sóc vết loét tỳ đè theo từng giai đoạn cúng không giống nhau.

Chăm sóc vết loét tỳ đè theo từng giai đoạn- phân loại 

Loét tỳ đè được phân ra thành các cấp độ khác nhau dựa trên những đánh giá mức độ tổn thương phần mô. Theo hội đồng quốc gia về vết loét tại Hoa Kì đưa ra năm 1989, loét tỳ đè có 4 độ sau đây:

• Độ I: Vùng da tỳ đè nổi lên những vết rộp màu hồng – đây là dấu hiệu báo trước của loét tỳ đè.
• Độ II Tổn thương không hoàn toàn chiều dày lớp da bao gồm thượng bì và lớp đáy (vết loét nông nhìn như vết trầy / phồng rộp).
• Độ III: Tổn thương hoàn toàn bề dày, chiều dày của lớp da, hay các tổ chức dưới da đã bị tổn thương.
• Độ IV: Hoại tử toàn bộ lớp da có khi giới hạn hay có khi lan rộng đến cả những vùng xương, khớp, cơ.

Chăm sóc vết loét tỳ đè theo từng giai đoạn- xử lý và điều trị

Theo sự thống kê, loét tỳ đè độ I và II có thể chữa lành nếu biết cách xử lý kịp thời và chăm sóc đúng cách. Loét độ II và IV cần can thiệp ngoại khoa như: cắt gọi vùng thịt và xương đã bị hoại tử sau vết loét sẽ được đóng kín.

• Xử lý và điều trị vết loét tỳ đè cấp độ I và II

Chăm sóc vết loét tỳ đè theo từng giai đoạn: Người bệnh có thể chữa lành vết loét nếu được chăm sóc đúng cách mà không cần đến phẫu thuật hay sựu can thiệp của bác sĩ. Quá trình liền vết thương chậm chính là do sự bội nhiễm cùng với các vi khuẩn tiêu diệt tế bào dẫn tới vết loét, có thể là hoại tử. Chính vì thế điều trước tiên cũng là quan trọng nhất là cần phải làm là rửa sạch vết loét:

– Sử dụng gạc vô trùng để lau hoặc chùi nhẹ nhàng vết loét để lại bỏ hết những dịch mô / mủ, các chất thải sinh ra trong chuyển hóa, tế bào hoại tử, tế bào chết, bởi vì chúng sẽ gây cản trở cho quá trình làm lành vết thương. Nên chấm nhẹ để làm sạch mà không gây tổn thương thêm vết loét.

– Sử dụng nước muối sinh lý thành phần 0,9% để rửa sạch vết loét, tuyệt đối không nên sử dụng các dung dịch kháng khuẩn hay ô xy già vì nó có thể sẽ phá hủy các tế bào bình thường khác.

– Hãy băng để bảo vệ vết loét: Hiện nay, bạn có thể sử dụng băng vết thương dạng mới để bảo vệ vết loét không bị  thấm nước, ngăn ngừa vi khuẩn, khiến vết loét lành nhanh  từ 3 đến 5 lần bằng công nghệ mới là màng sinh học tự phân hủy Polyesteramide, khi thay hay tháo băng không gây đau đớn và tổn thương vết loét nhiều , khiến cho người bệnh thoải mái hơn nhiều. Vết loét sẽ tiến triển tích cực bắt đầu từ dấu hiệu khô bề mặt và lành dần.

– Xoa bóp / massage xung quanh vết loét để cải thiện nhanh hơn tuần hoàn khu vực bị tổn thương.

• Xử lý và điều trị vết loét tỳ đè ở độ III và IV

– Với 2 cấp độ sau cùng, khi đã có những tổn thương sâu hay hoại tử, thì cấn đề can thiệp ngoại khoa là cần thiết. Cần phải cắt bỏ những phần có da lột hay mô hoại tử. Việc cắt lọc này nhằm loại bỏ tất cả các tổ chức hoại tử hay bị nhiễm khuẩn, biện pháp có thể thực hiện là cắt gọt ngay tại giường / tại phòng mổ.

Khi cắt gọt sẽ làm rộng vết loét một khoảng cho phép nhất định, nhưng nó lại giúp làm giảm độ tập trung của vi khuẩn tại vết thương và loại bỏ những phần mô hoại tử, việc cắt lọc sẽ làm tăng cường quá trình liền thương cúng như giảm nguy cơ nhiễm trùng lan rộng vì các tổ chức hoại tử có khả năng cao nhiễm khuẩn và là nguyên  nhân chính gây ra viêm tế bào và tổn thương ăn sâu hơn vào xương.

– Biện pháp ghép da có thể được xem xét, chỉ định để sử dụng, tuy nhiên hạn chế cũng chỉ áp dụng được trong 30% trường hợp (thường ở những tổn thương khu trú và nông).

– Các phương pháp khác như là: vạt da cơ để che phủ các ổ loét rộng, sử dụng các vạt da cân, ưu điểm của các vạt da cơ là sẽ cung cấp một lượng lớn tổ chức có nguồn cấp máu nuôi tốt, ổn định tính chất tổ chức , giảm được mức tối thiểu những biến đổi chức năng ở da vùng kế cận.

– Cách tốt nhất cũng như hiệu quả nhất để tránh được những vết loét và những biện pháp can thiệp ngoại khoa ở những bệnh nhân liệt, nằm lâu là dự phòng và xử lý, chăm sóc vết loét tỳ đè theo từng giai đoạn, phát hiện sớm thì khả năng điều trị khỏi là cao nhất.