Cách chăm sóc vết thương sau phẫu thuật nhanh lành, hạn chế để lại sẹo

Bệnh nhân sẽ phải đối mặt với những vết mổ sâu – rộng sau hậu phẫu. Cách chăm sóc vết thương sau phẫu thuật đúng, hạn chế để nhiễm trùng sẽ hỗ trợ cho những tổn thương nhanh lành, không để lại sẹo xấu. Nếu áp dụng sai phương pháp, vết mổ sẽ chậm liền, tiềm ẩn nhiều nguy cơ viêm nhiễm, hoại tử, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng của người bệnh.

Cách chăm sóc vết thương sau phẫu thuật tại nhà 

Thay băng vết mổ

Sau khi phẫu thuật, vết thương thường được băng kín để bảo vệ, ngăn ngừa khỏi những vi khuẩn, mầm bệnh xâm nhập và hạn chế quần áo, chăn màn ma sát với vết thương. Hàng ngày bệnh nhân cần chú ý thường xuyên thay băng để đảm bảo vệ sinh cho vết mổ, tránh cho những mô mới mọc ăn sâu vào lớp băng gạc cũ.

Chú ý khi thay băng vết thương sau phẫu thuật

• Rửa sạch sẽ tay bằng xà phòng / dung dịch sát khuẩn trước khi thực hiện thay băng.
• Trong khi thực hiện chỉ nên chạm tay vào phần băng gạc còn sạch để tránh gây nhiễm trùng thứ phát. Nếu như thấy băng bị bẩn/ ướt, có thể dùng kẹp để lấy băng ra.
• Nhẹ nhàng,cẩn thận tháo băng tránh làm xô lệch vùng da đang bị tổn thương.
• Cần thay băng tối thiểu 1 lần/ ngày hoặc khi thấy băng bị bẩn/ ướt hoặc theo hướng dẫn của bác sĩ / y tá.

Vệ sinh vết thương bằng dung dịch sát khuẩn phù hợp

Cách chăm sóc vết thương sau phẫu thuật bằng dung dịch sát khuẩn là bước rất quan trọng nhất, quyết định đến việc thành công của quá trình chăm sóc sau hậu phẫu. Nếu vệ sinh không đúng cách, vết mổ sẽ có nguy cơ bị nhiễm trùng, mưng mủ khiến cho da không liền lại được.

Vết thương sau phẫu thuật thuộc vào nhóm vết thương hở nên cần cẩn thận trọng khi lựa chọn những dung dịch sát khuẩn. Cồn/ oxy già không được khuyến cáo dùng bởi gây ra xót và phá hủy đi các mô hạt và nguyên bào sợi, khiến cho vết mổ lành chậm. Một số những dung dịch sát khuẩn khác lại không đảm bảo hiệu quả sát khuẩn cũng như không giúp ngăn ngừa những nguy cơ nhiễm khuẩn của vết thương.

Dưỡng ẩm vết thương sau phẫu thuật 

Khi vết thương đã khô se, không còn chảy dịch, bác sĩ sẽ khuyên bạn dùng kem dưỡng ẩm sau mỗi lần sát khuẩn. Theo các nghiên cứu y học đã chỉ rằng, độ ẩm phù hợp của kem dưỡng sẽ giúp cho vết mổ nhanh lành hơn.

Lưu ý trong cách chăm sóc vết thương sau phẫu thuật tại nhà

Không đắp lá/ rắc thuốc kháng sinh

Dùng thuốc kháng sinh nghiền nát để rắc lên trên vết mổ rất dễ tạo thành một lớp màng cứng, tạo điều kiện thích hợp cho vi khuẩn kỵ khí ở bên trong phát triển. Những loại thuốc này không thấm được sâu vào bên trong da nên sẽ chỉ có tác dụng sát khuẩn ở bề mặt, nhưng lại tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ kháng thuốc/ dị ứng thuốc.

Tại một số địa phương, người bệnh còn có thói quen đắp thuốc lá lên vết thương. Đây là cách chữa bị đã bị nhiều chuyên gia chỉ trích vì hại nhiều hơn lợi. Bởi đa số các loại lá thuốc dân gian đều chưa có đủ bằng chứng về khoa học trong hiệu quả trị thương, không đảm bảo vô khuẩn. Khi đắp lên trên vết thương sau phẫu thuật sẽ làm tăng thêm nguy cơ bội nhiễm vi khuẩn và khiến vết cho mổ lành lâu hơn.

Không để vết thương sau phẫu thuật bị ẩm ướt kéo dài

Trong vòng 24 giờ đầu sau khi phẫu thuật, bệnh nhân cần tránh tuyệt đối để vết thương không bị dính nước. Với những ngày sau đó, nếu bác sĩ cho phép, người bệnh có thể tắm rửa nhẹ nhàng.

Tuy nhiên, việc tắm rửa vệ sinh phải thực hiện nhanh chóng, sử dụng nước ấm và xà phòng thích hợp. Trong toàn bộ quá trình này, người bệnh không được xả nước trực tiếp vào vết thương. Để đảm bảo không được làm cho vết thương bị nhiễm khuẩn, nên băng bó, bảo vệ cẩn thận vết thương sau phẫu thuật bằng những loại băng gạc chống thấm chuyên dụng.

Vận động hợp lý 

Sau khi phẫu thuật, người bệnh không nên chỉ nằm một chỗ mà nên vận động nhẹ nhàng hợp lý. Tuy vậy, bệnh nhân chỉ nên lựa chọn những hoạt động nhẹ nhàng như đi bộ để tránh tác động mạnh đến vết thương sau phẫu thuật.

Sau khi vận động, người bệnh cần nghỉ ngơi hợp lý, ngủ đủ giấc để hỗ trợ cho vết mổ mau chóng hồi phục.

Một số thực phẩm cần kiêng 

Cách chăm sóc vết thương sau phẫu thuật đạt được hiệu quả tốt bệnh nhân chú ý kiêng khen 1 số loại thực phẩm dưới đây:

• Không nên ăn thịt gà, đồ nếp vì đây là những thực phẩm có thể gây mưng mủ, ngứa ngáy, khó chịu. Cũng với đó, khi vết thương phục hồi sẽ còn có nguy cơ để lại sẹo lồi. Bởi vậy, cần đặc biệt tránh những loại thực phẩm này khi vết thương đang trong thời kì lên da non.
• Không nên ăn rau muống khi đang có vết thương hở vì có thể gây ra sẹo lồi.
• Thịt bò cũng nên hạn chế vì có thể để lại những vết sẹo thâm khi vết thương đang phục hồi.
• Hải sản có chứa rất nhiều dinh dưỡng nhưng cũng nên hạn chế. Bởi vì đây là thực phẩm tanh và có thể gây ra dị ứng với những người đang có vết thương hở.

Cách chăm sóc vết thương sau phẫu thuật: nên sử nhiều loại rau xanh, hoa qua tươi, bổ sung đầy đủ các nhóm chất để cơ thể hồi phục về trạng thái tốt nhất.

Lưu ý thời gian cắt chỉ cho vết thương sau phẫu thuật 

Nếu như vết thương được khâu bằng chỉ tự tiêu thì chỉ sẽ tự mất đi sau khoảng 7 – 10 ngày mà không cần đến các cơ sở y tế.

Nhưng nếu sử dụng những loại chỉ thường như chỉ: nilon, chỉ lụa…, bệnh nhân cần sắp xếp để quay lại cơ sở y tế theo như lịch hẹn để cắt chỉ. Tùy thuộc vào tình trạng, vị trí vết mổ, chỉ phẫu thuật sẽ được cắt sau khoảng 5 – 21 ngày sau đó.

Khi nào cần đến gặp bác sĩ?

Cách chăm sóc vết thương sau phẫu thuật: khi thấy có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào sau đây hãy đến gặp ngay bác sĩ để được hỗ trợ:

• Hiện tượng đau đớn tăng dần.
• Vết thương bị đỏ / sưng tấy.
• Chảy máu / chảy mủ.
• Tăng lượng tiết dịch từ vết thương.
• Có mùi hôi ở vết thương
• Diệc tích vết thương có vẻ lớn hơn- sâu hơn.
• BỊ bung chỉ khâu.
• Vùng da xung quanh vết thương bị phù nề, sưng đau hay khi ấn thấy phập phều.
• Toàn thân mệt mỏi, lừ đừ, uể oải, kém ăn
• Bệnh nhân sốt cao > 38,5°C liên tục trong hơn 4 giờ.