Bạn đã biết cách sơ cứu bỏng nước sôi đúng hay chưa
Bỏng là tai nạn phổ biến thường gặp trong đời sống sinh hoạt và lao động hàng ngày, đối tượng có thể gặp ở cả người lớn và trẻ em. Trong đó bỏng nước sôi có chiều hướng gia tăng, bởi những gây ảnh hưởng tổn hại trước mắt tới sức khỏe nếu cách sơ cứu bỏng nước sôi không đúng mà sẽ để lại nhiều hậu quả lâu dài, đặc biệt với trẻ em.
Contents
Tác nhân gây bỏng thường gặp
Cách sơ cứu bỏng nước sôi đúng ngay sau bỏng sẽ làm giảm đi diện tích- độ sâu vết bỏng, diễn tiến bệnh nhẹ hơn, giảm thiểu tỷ lệ tử vong, hạn chế để lại di chứng. Vì thế, ngoài việc nâng cao ý thức phòng tránh bỏng xảy ra, mỗi người dân cần trang bị cho bản thân những kiến thức trong cách xử trí bỏng nước sôi ban đầu cho bệnh nhân bỏng để giúp hiệu quả điều trị nâng cao, hạn chế để lại những hậu quả không tốt khi xử lý sai cách.
- Bỏng do nhiệt: là dạng bỏng thường xuyên gặp phải nhất như: nước sôi, dầu mỡ sôi nóng, thức ăn nóng, hơi nước nóng, lửa cháy (củi gỗ cháy, cháy xăng, nổ khí, …)
- Bỏng do tia lửa điện: bỏng do tác dụng trực tiếp của vật nóng như là: kim loại nóng chảy, ống bô xe máy, bàn là nóng … Bỏng điện: bỏng điện hạ thế, bỏng điện cao thế
- Bỏng do hóa chất do acid mạnh, muối kim loại nặng, base mạnh và các chất tương tự.
- Bỏng do bức xạ như các tia hồng ngoại, tia laser, tử ngoại, tia gamma, …
Cách sơ cứu bỏng nước sôi
- Mục đích của sơ cấp cứu bỏng nước sôi
Cần nhanh chóng loại bỏ những tác nhân gây bỏng ra khỏi cơ thể nạn nhân càng sớm càng tốt.
Phải hỗ trợ khẩn cấp những tình trạng nặng gây ảnh hưởng tính mạng bệnh nhân như: suy hô hấp, ngừng tuần hoàn, chấn thương vết thương nặng kèm theo…
Hãy hạn chế đến mức tối thiểu mức độ ô nhiễm tổn thương do bỏng, hãy băng bó vết thương, đưa nạn nhân đến ngay cơ sở y tế gần nhất…
Việc sơ cứu bỏng nước sôi cần được thực hiện càng sớm càng tốt, để đảm bảo an toàn cho cả bệnh nhân và những người tham gia cấp cứu, đảm bảo trên đường vận chuyển an toàn, ngoài ra sẽ còn phụ thuộc vào hoàn cảnh, tác nhân gây nên bỏng là gì để áp dụng cách sơ cứu hiệu quả nhất.
Cách sơ cứu bỏng nước sôi tại chỗ
- Bước 1: Loại bỏ vùng da tiếp xúc với tác nhân gây bỏng càng sớm càng tốt
Cần nhanh chóng đưa nạn nhân ra khỏi nơi có nước nóng/ hỏa hoạn, cởi bỏ quần áo bị cháy hoặc đã thấm đẫm nước sôi, … Tiếp đó tiến hành cấp cứu toàn thân như: khi có dấu hiệu ngừng tuần hoàn, suy hô hấp do bỏng đường thở, đa chấn thương kèm theo.
- Bước 2: Nhanh chóng ngâm rửa vùng cơ thể bị bỏng nước sôi vào nước sạch
Cách sơ cứu bỏng nước sôi hiệu quả nhất chính là ngâm rửa vết bỏng nước sôi bằng nước mát từ 16-20 độ C càng sớm càng tốt, hiệu quả tốt nhất trong sau 30 phút từ khi bị bỏng hình thành. Sau khoảng thời gian trên, việc ngâm rửa sẽ bị giảm đi tác dụng rất nhiều.
Nước dùng để để ngâm rửa, sơ cứu bỏng nước sôi yêu cầu là nước sạch. Tuy nhiên vì là cấp cứu thì có thể tận dụng nguồn nước sẵn có ngay tại nơi xảy ra bị nạn. Có thể lựa chọn nguồn nước sạch nếu có như: nước đun sôi để nguội, nước mưa, nước máy, nước giếng khoan, …
Tuyệt đối trong cách sơ cứu bỏng nước sôi không được dùng nước đá/ đá viên sẽ gây nhiễm lạnh cho nạn nhân, co các mạch máu đang bị tổn thương. Không được dùng nước ấm/ nước có nhiệt độ cao hơn vì tác dụng hạ nhiệt và giảm đau ít có . Một dấu hiệu nhận biết cho thấy là nhiệt độ nguồn nước phù hợp với nạn nhân thấy giảm đau ngay khi ngâm / giảm cường độ khóc / không khóc nữa với trẻ em
Có thể ngâm rửa phần da bị bỏng ở dưới vòi nước chảy chậm hoặc ngâm trong chậu nước mát hay đắp thay đổi bằng khăn ướt dội rửa liên tục nước sạch lên vùng bỏng với những vết bỏng diện tích lớn.
Bên cạnh đó cần nhanh chóng cởi bỏ quần áo chật, nhẫn, đồng hồ, thắt lưng , vòng… trước khi phần cơ thể bị bỏng bị sưng nề. Ngâm rửa, cắt bỏ quần áo, rửa sạch dị vật hay các tác nhân gây bỏng còn bám dính trên bề mặt vết thương.
Thời gian ngâm rửa vết thương từ 15 đến 30 hoặc tới khi hết đau rát, không được làm trợt- vỡ vòm nốt phỏng.
Với phần cơ thể không bị bỏng cần giữ ấm.
- Bước 3: Che phủ tạm thời vết bỏng
Cách sơ cứu bỏng nước sôi: che phủ vùng bỏng bằng những vật liệu sạch như: gạc y tế, khăn tay, khăn mặt, vải màn, … sạch để quấn/ phủ lên, tiếp sau đó băng ép nhẹ bằng băng gạc sạch. Với vùng da mặt và bộ phận sinh dục chỉ cần phủ một lớp gạc mỏng, tránh băng quá chặt sẽ khiến cho vùng bỏng bị chèn ép. Cần đưa nạn nhân đến có sở y tế gần nhất với những vết bỏng nặng- lớn và sâu.
- Bước 4: Bổ sung nước, điện giải sau bỏng
Cách sơ cứu bỏng nước sôi: Cho nạn nhân uống nước Oresol nếu như bệnh nhân vẫn tỉnh táo, không bị nôn, không chướng bụng. Nếu không có thể cho uống nước chè đường ấm, nước hoa quả, nước cháo loãng, cho trẻ bú bình thường.
- Bước 5: đưa nạn nhân tới cơ sở y tế
Chú ý nếu bệnh nhân bị bỏng nước sôi nặng cần vận chuyển bằng cáng/ bằng ô tô.
Nếu bỏng đi kèm với chấn thương như: gãy xương cần cố định tạm thời vùng bị chấn thương và xương bị gãy trước khi vận chuyển nạn nhân.
Nếu bỏng đi kèm theo chấn thương vùng cột sống hãy vận chuyển bệnh nhân trên ván cứng, cố định vùng đầu.
Cách sơ cứu bỏng nước sôi- Những việc không nên làm
- Không được sử dụng nước đá lạnh, vì nhiệt độ thấp sẽ khiến thân nhiệt nạn nhân bị giảm dẫn đến tình trạng mạch máu bị co lại làm cho vết bỏng nghiêm trọng hơn. Đây là lỗi sai rất phổ biến mà mọi người cần lưu ý tránh để không mắc phải.
- Bôi những loại gia vị truyền miệng như: nước mắm, củ chuối, … chúng chỉ khiến vết bỏng nghiêm trọng hơn.
- Bôi kem đánh răng lên chỗ da bị bỏng là một quan niệm rất sai lầm, vì trong kem đánh răng có chứa một lượng ít base, chỉ khiến bệnh nhân đau đớn hơn khi thoa lên vùng bỏng
- Không được làm cố ý vỡ các nốt phỏng để tránh gây ra tình trạng bị nhiễm trùng.
