Dấu hiệu nhận biết nhiễm trùng vết mổ
Nhiễm trùng vết mổ là một trong những biến chứng sau khi phẫu thuật, khiến cho thời gian nằm viện kéo dài cũng như giảm sút khả năng phục hồi của bệnh nhân. Chính bởi vậy, chúng ta cần phải biết được các dấu hiệu để có những cách chăm sóc giúp cho vết mổ sau khi ra viện, nhận biết sớm các biểu hiện nhiễm khuẩn để có cách xử lý đúng kịp thời.
Contents
Thế nào là nhiễm trùng vết mổ?
Nhiễm trùng vết mổ đây là những nhiễm khuẩn tại vị trí phẫu thuật vết thương, trong thời gian từ khi mổ cho đến khoảng 30 ngày sau mổ với những phẫu thuật không có cấy ghép và một năm sau mổ với những phẫu thuật có cấy ghép bộ phận nhân tạo. Về cơ bản nhiễm trùng vết mổ được chia thành 3 loại với những đặc điểm và biểu hiện khác nhau như sau:
Nhiễm trùng vết mổ nông
Là hiện tượng nhiễm khuẩn xảy ra trong khoảng 30 ngày sau khi phẫu thuật, chỉ liên quan tới da và những tổ chức dưới da, người bệnh sẽ có ít nhất một trong những biểu hiện sau đây:
- Vết mổ bị đỏ- sưng- đau hay tụ dịch tại vết mổ
- Từ vết mổ nông bị chảy mủ
Nhiễm trùng vết mổ sâu
Là hiện tượng nhiễm khuẩn xảy ra trong khoảng 30 ngày sau khi làm phẫu thuật hoặc trong vòng 1 năm với những phẫu thuật có đặt thêm dụng cụ cấy ghép, đây là nhiễm khuẩn tại các mô mềm sâu (lớp gân cơ) tại vết mổ và người bệnh sẽ có ít nhất một trong những biểu hiện dưới đây:
- Vết mổ bị đỏ- sưng- đau hay vết mổ bị tụ dịch và có chảy mủ từ vết mổ sâu;
- Vết mổ bị toác tự nhiên hay phẫu thuật viên chỉ định mở vết mổ khi thấy người bệnh bị sốt cao >38 độ C, vết mổ bị phù nề hay đau nhiều hơn tại vết mổ hoặc bị áp xe hoặc bằng chứng khác liên quan tới vết mổ sâu được xác định qua việc thăm khám trực tiếp, trong khi phẫu thuật lại hoặc qua các xét nghiệm giải phẫu bệnh hay chụp X-quang.
Nhiễm trùng vết mổ tại cơ quan hay khoang cơ thể
Là nhiễm khuẩn tại vị trí cơ quan hay khoang ở bất kỳ bộ phận nào trên cơ thể, trừ đường rạch da, gân, cơ được mở hay được thao tác trong quá trình phẫu thuật. Hiện tượng nhiễm khuẩn này xảy ra trong khoảng 30 ngày sau phẫu thuật xong hoặc trong vòng một năm với những phẫu thuật có đặt dụng cụ cấy ghép, người bệnh có ít nhất một trong những triệu chứng như sau:
- Chảy mủ từ vùng dẫn lưu được đặt trong khoang hay cơ quan;
- Phân lập được các vi sinh vật qua việc cấy vô khuẩn dịch / mô của cơ quan và khoang
- Áp xe hay bằng chứng nhiễm khuẩn khác liên quan tới một số cơ quan hay khoang được xác định qua việc thăm khám trực tiếp, hoặc qua xét nghiệm giải phẫu bệnh, X-quang, trong khi phẫu thuật lại.
Nhiễm trùng vết mổ có hậu quả như thế nào?
Nhiễm trùng vết mổ là hậu quả không ai mong muốn và đây chính là nguyên nhân quan trọng gây nên tử vong ở người bệnh được phẫu thuật. Đây là tình trạng nhiễm trùng sau khi phẫu thuật ở mức độ phổ biến xếp hàng thứ hai, chỉ xếp sau nhiễm khuẩn tiết niệu trong bệnh viện. Tỷ lệ bệnh nhân được phẫu thuật khi mắc nhiễm trùng vết mổ thay đổi từ khoảng 2% – 15% tùy vào loại phẫu thuật. Khoảng > 90% nhiễm trùng thuộc loại nông và sâu.
Nhiễm trùng vết mổ sẽ để lại hậu quả rất nặng nề cho bệnh nhân, sẽ kéo dài thời gian nằm viện điều trị, tỷ lệ tử vong tăng cũng như là chi phí điều trị. Bởi vậy đây là lý do chiếm đến gần 90% nguyên nhân tử vong với người bệnh. Trong một số loại phẫu thuật đặc biệt như phẫu thuật cấy ghép, thì nhiễm trùng vết mổ là biến chứng có tỉ lệ cao nhất so với những biến chứng ngoại khoa nguy hiểm khác và thời gian nằm viện trung bình kéo dài hơn 30 ngày.
Nhiễm trùng vết mổ có điều trị được không?
Hầu hết các nhiễm trùng vết mổ đều có thể điều trị được bằng kháng sinh. Một số loại kháng sinh được sử dụng sẽ tùy thuộc vào mức độ nhiễm khuẩn cũng như là tác nhân gây bệnh.
Tuy vậy, sẽ có không ít bệnh nhân bị nhiễm trùng vết mổ cần phải tiến hành phẫu thuật lại để điều trị việc nhiễm trùng, dẫn lưu dịch mủ ở trong khoang cơ thể ra bên ngoài hoặc là thậm chí phải tháo bỏ những dụng cụ đã- đang cấy ghép.
Làm gì để phòng ngừa nhiễm trùng vết mổ cho mình?
- Trước khi phẫu thuật
– Hãy cho bác sĩ của bạn biết về tất cả các vấn đề sức khỏe của bạn đang gặp phải như: tình trạng dị ứng, thuốc đang điều trị, tiểu đường… bởi vì nó có thể ảnh hưởng đến khả năng nhiễm trùng sau khi phẫu thuật và một số cách thức điều trị cho bạn;
– Bỏ hoàn toàn việc hút thuốc lá. Khi bệnh nhân hút thuốc được quan sát thấy rằng tình trạng bị nhiễm trùng cao hơn.
– Không nên cạo râu hay lông gần nơi sẽ phẫu thuật. Việc cạo bằng dao cạo có thể gây nên kích ứng da, da bị trầy xước cũng như làm tăng thêm nguy cơ bị nhiễm trùng vết thương.
- Sau khi phẫu thuật
– Không nên tự ý tháo băng ở vết thương;
– Yêu cầu gia đình hay bạn bè khi đến thăm bạn không được chạm vào vết thương phẫu thuật hoặc khu vực băng vết thương;
– Nên rửa tay bằng xà phòng cùng nước hoặc chà tay bằng cồn trước và sau khi vào thăm bạn. Hãy đảm bảo chắc rằng bạn / người nhà của mình đã biết cách chăm sóc vết thương trước khi xuất viện;
– Hãy luôn rửa tay cùng với xà phòng trước và sau khi thực hiện việc chăm sóc vết thương.
