Phần rốn đối với trẻ sơ sinh rất là quan trọng, nơi đó nếu không được chăm sóc hàng ngày cẩn thận sẽ rất dễ có khả năng nhiễm trùng cao. Rất nhiều bố mẹ còn băn khoăn, thắc mắc là nên hay không băng rốn cho bé, băng như thế nào là đúng, an toàn nhất cho bé.
Những sai lầm khi băng rốn cho bé
Hiện nay có rất nhiều trẻ sơ sinh bị nhiễm trùng rốn. Nguyên nhân là do các bố mẹ thường phân vân trong khi chăm sóc rốn cho trẻ như: không dám đụng/ chạm vào rốn của trẻ, có nên băng rốn cho bé không? thường chỉ thay băng rốn còn lại sẽ giữ nguyên phần gạc đặt trên rốn, băng rốn quá kín, giữ nguyên vùng rốn đã được quấn kỹ quá lâu, có khi kéo dài từ 20 đến 30 ngày mới mở ra…
Những sai lầm nghiêm trọng này đã ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe của trẻ sơ sinh. Thông tin của bài viết này sẽ giúp những bậc cha mẹ chăm sóc đúng cách rốn cho trẻ, đồng thời quan sát kĩ hơn đến những dấu hiệu bất thường quanh vùng rốn để bé được điều trị kịp thời (nếu xảy ra) hạn chế được các biến chứng nguy hại không đáng có.
Thời gian rụng rốn ở trẻ
Khi trẻ còn trong bụng mẹ, bé nhận ôxy và chất dinh dưỡng qua nhau thai bám vào thành trong của tử cung mẹ, nhau thai sẽ được nối với em bé bằng chính dây rốn thông qua một lỗ nhỏ trên bụng của em bé. Sau khi bé chào đời, khả năng tự thở- bú- tiêu tiểu vì thế nên dây rốn trở nên không còn cần thiết bởi vậy nó sẽ được kẹp lại và cắt bỏ ngay sau khi bé sinh ra. Phần cuống rốn là bộ phận còn lại sau khi dây rốn được cắt ở tại phòng sinh. Sau sinh 24 giờ, khi mặt cắt rốn đã khô, có thể tiến hành tháo kẹp rốn an toàn ra khỏi cuống rốn, lục này nên sử dụng băng rốn cho bé. Cần chú ý trong khi thay tã, kẹp rốn có thể sẽ bị kéo giật lên, gây tổn thương đến phần chân rốn.
Trong vòng từ 1 đến 2 tuần dây rốn của bé sẽ tự khô và rụng. Trong khoảng thời gian rốn chưa khô- rụng, bố mẹ cần chăm sóc đặc biệt cho phần cuống rốn. Nếu thời tiết nắng nóng, các mẹ chỉ cần mặc tã cho bé và áo sơ sinh rộng rãi để cho không khí lưu thông hỗ trợ cho quá trình làm rốn khô nhanh hơn. Không nên mặc áo bó sát cơ thể khi cuống rốn bé chưa rụng hẳn. Tránh hạn chế tuyệt đối để cho nước tiểu / phân su dính vào phần cuống rốn trẻ. Ở mỗi bé thời gian rụng rốn sẽ khác nhau, tuy thế các mẹ cũng không nên dùng tay để kiểm tra hay giật dây rốn lên. Lưu ý đặc biệt không được cố gắng kéo đứt phần dây rốn, dù khi đó chỉ còn là sự gắn kết rất lỏng lẻo.
Nếu như không được vệ sinh, chăm sóc tốt, rốn của bé sẽ là cửa ngõ để cho vi khuẩn xâm nhập vào trong cơ thể của bé gây nên hiện tượng nhiễm khuẩn. Khi cuống rốn đã rụng, có thể sẽ thấy một chút máu ở trên băng rốn cho bé, dấu hiệu này là rất bình thường, bố mẹ cũng đừng vì quá lo lắng mà sử dụng thuốc bôi / rắc vào phần rốn trẻ. Nếu thấy được không yên tâm, có thể đưa bé đến bệnh viện gần nhất để được thăm khám và dùng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ đưa ra.
Băng rốn cho bé sơ sinh như thế nào?
Với những mẹ sinh thường không có nguy cơ nguy hiểm gì, mẹ và bé sẽ chỉ ở lại nhà hộ sinh từ 2 đến 3 ngày và được bác sĩ cho xuất viện về nhà để tự theo dõi tiếp. Khi đang ở tại bệnh viện thì việc chăm sóc, tắm, vệ sinh băng rốn cho bé, chủ yếu do các y tá, điều dưỡng thực hiện. Khi đã xuất viện về nhà thì việc hàng ngày chăm sóc, theo dõi để nhận biết được các dấu hiệu bất thường của rốn sẽ do mẹ / người thân thực hiện. Nếu chưa biết cách chăm sóc băng rốn cho bé rhãy nhờ nhân viên y tế đến nhà để hướng dẫn cách thực hiện.
Chăm sóc, băng rốn cho bé sơ sinh cũng rất đơn giản: tắm, lau người, chăm sóc trẻ là việc làm hàng ngày, song cần thay băng rốn cho bé hàng ngày để giữ cho rốn luôm được thoáng, khô, sạch.
Mẹ cần chuẩn bị một số dụng cụ để chăm sóc thay băng rốn cho bé như: cồn 70 độ, bông / gạc vô trùng. Tất cả những vật dụng này đều có sẵn tại các quầy bán thuốc. Mỗi lần vệ sinh, thay băng rốn cho bé cần rửa tay với xà phòng thật sạch. Lớp gỡ cũ khi tháo ra, hãy dùng bông thấm cồn: 1 miếng sẽ lau từ chân rốn ngược lên phần cuống rốn, 1 miếng sẽ lau vòng quanh rốn (chỗ tiếp xúc với da bụng), sau đó lau rộng ra phần da rốn quanh. Để khô, sau đó thay băng rốn cho bé mới, đặt lên chính giữa rốn rồi mới kéo băng rốn mới lên. Khi rốn của bé chưa rụng, lặp lại việc vệ sinh rốn như vậy mỗi 1 lần/ ngày.
Khi rốn đã rụng, về chức năng thì các mạch máu đã đóng kín nhưng về cơ thể học cũng sẽ vẫn chưa thể thông cho đến ngày thứ 20 sau khi sinh. Trong khoảng thời gian này, những mạch máu của rốn sẽ là nơi vào của những vi trùng gây bệnh. Chính vì vậy, khi rốn đã rụng vẫn phải duy trì thay thay băng rốn cho bé, vệ sinh bằng cồn rồi che phần rốn bằng gạc mỏng, nhằm giữ sạch vùng lên da non cho đến khi rốn được khô hẳn. Trường hợp nếu thấy rốn có mủ / rớm máu/ mùi hôi, cần sử dụng ôxy già/ nước muối sinh lý để rửa, chờ cho khô, đặt gạc mỏng lên phần rốn, lặp lại như vậy 3 lần/ngày.
Nếu phát hiện phần chỗ rốn có dấu hiệu bị sưng đỏ, rốn bị rỉ dịch, có mủ / mùi hôi vẫn còn ướt sau khi đã rụng đi kèm là trẻ bị sốt, bỏ bú thì cần đưa trẻ đến bệnh viện để kiểm tra và điều trị kịp thời.