Hậu phẫu thuật chăm sóc vết mổ như thế nào cho hiệu quả
Chăm sóc vết mổ sau phẫu thuật, là việc quan trọng bởi bệnh nhân còn phải đối mặt với những vết mổ rộng và sâu. Chăm sóc vết mổ sau phẫu thuật đúng cách, tránh tình trạng nhiễm trùng không để lại sẹo sẽ giúp những tổn thương nhanh lành. Ngược lại cham sóc không đúng, vết mổ sẽ rất chậm liền, tiềm ẩn nguy cơ viêm nhiễm và hoại tử, nặng hơn người bệnh sẽ nguy hiểm đến tính mạng.
Chăm sóc vết mổ tại nhà
- Thay băng vết mổ: khi phẫu thuật xong vết mổ thường được bác sĩ băng kín tạo một lớp che chắn, ngăn ngừa mầm bênh và vi khuẩn xâm nhập đồng thời hạn chế ma sát giữa vết mổ chăn màn, quần áo. Bệnh nhân cần chú ý thay băng thường xuyên khoảng 4h/ lần để đảm bảo vệ sinh an toàn vết mổ, tránh mô mới mọc ăn sâu vào lớp băng gạc cũ.
- Vệ sinh vết mổ bằng dung dịch sát khuẩn: việc hàng ngày vết mổ bằng dung dịch sát khuẩn là bước cần thiết nhất, việc làm này quyết định thành công của quá trình chăm sóc sau phẫu thuật. Nếu vết mổ không được vệ sinh đúng cách sẽ có nguy cơ bị nhiễm trùng, mưng mủ khiến quá trình lành thường gặp nhiều khó khăn, da khó liền lại được.
Với vết mổ mà vết thương hở nên rất phải thận trọng khi lựa chọn dung dịch sát khuẩn. Oxy già , cồn được khuyến cáo không dùng bởi sẽ gây phá hủy mô hạt và nguyên bào sợi và gây xót cho bệnh nhân, thời gian lành vế mổ chậm hơn.
- Vết mổ cần được dưỡng ẩm: khi vết mổ khô se miệng, không còn chảy dịch , nhầy sau mỗi lần sát khuẩn bác sĩ khuyên dùng kem dưỡng ẩm. Bởi theo các nghiên cứu y học, kem dưỡng ẩm sẽ thích hợp giúp vết mổ lành nhanh hơn ( cung cấp độ ẩm cho da non).
Lưu ý khi chăm sóc vết mổ hậu phẫu tại nhà.
- Không đắp lá,rắc thuốc kháng sinh lên vết mổ
Khi thuốc kháng sinh được rắc trực tiếp lên vết mổ sẽ dễ tạo thành một lớp màng cứng, đây là điều kiện tốt cho vi khuẩn kí sinh, trú ngụ ở sâu bên trong và phát triển. Các loại thuốc này không thấm sâu được vào da nên tác dụng chỉ là sát khuẩn trến bề mặt, mà lại còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ như :dị ứng và kháng thuốc .
Ở một số địa phương, theo quan niệm của 1 số người bệnh nhân có thói quen “đắp lá thuốc” lên vết mổ. Thực tế, đây là cách chữa bị chỉ trích bởi nhiều chuyên gia hơn là lợi ích mang lại cho bệnh nhân. Các loại lá thuốc dân gian trong quá trình điều chế đều chưa có đủ bằng chứng khoa học về hiệu quả trị thương, điều kiện vô khuẩn không được đảm bảo. Khi sử dụng vết mổ, làm vết mổ lâu lành và tăng nguy cơ bội nhiễm vi khuẩn và khiến .
2. Không để vết mổ ẩm ướt trong thời gian dài
Sau khi phẫu thuật trong vòng 24h, vết mổ bị dính nước là điều bệnh nhân cần làm. Ở những tiếp theo nếu có sự cho phép của bác sĩ , thì bệnh nhân có thể tắm rửa nhẹ nhàng bằng nước ấm. Tuy vậy, quá trình vệ sinh phải diễn ra nhanh chóng, dùng nhiệt độ thích độ và xà phòng phù hợp. Khi ấy, bệnh nhân nhớ là không được xả nước trực tiếp vào vết mổ, để đảm bảo vết mổ không bị nhiễm khuẩn, sau đó nên băng vết mổ cẩn thận, nhẹ nhàng bằng băng gạc chống thấm nước.
3. Chăm sóc vết mổ sau phẫu thuật, vận động thích hợp.
Sau phẫu thuật, tùy vào tình trạng vết thương bệnh nhân không nên chỉ nằm một chỗ quá lâu mà hãy xuống giường vận động nhẹ nhàng hợp lý. Một số bác sĩ khuyến cáo người bệnh đi lại nhẹ nhàng sau mổ từ những ngày đầu . Nhưng, bệnh nhân chỉ nên chọn những hoạt động nhẹ nhàng như: đi bộ để tránh tác động lớn/ mạnh đến vết mổ.
Sau khi vận động, bệnh nhân hãy nghỉ ngơi hợp lý, ngủ đủ giấc để hồi phục vết mổ.
4. Chăm sóc vết mổ sau phẫu thuật- một số thực phẩm cần kiêng.
- Không nên ăn: thịt gà, đồ nếp vì những thực phẩm này có khả năng gây mưng mủ, bạn có thể cảm thấy khó chịu, ngứa ngáy. Bên cạnh đó, khi vết thương phục hồi sẽ có nguy cơ để lại sẹo lồi. Vì thế, khi vết thương đang trong thời kì mọc da non cần đặc biệt tránh những thực phẩm này.
- Khi đang có vết thương hở vì có thể gây sẹo lồi không nên ăn rau muống.
- Có thể để lại các vết sẹo thâm khi vết thương phục hồi nên hãy kiêng thịt bò.
- Nên hạn chế hải sản bởi vì đây là loại thực phẩm có vị tanh với người có vết thương hở có thể gây dị ứng.
5. Cắt chỉ cho vết mổ phẫu thuật
Vết thương được khâu bằng chỉ tự tiêu, chỉ sẽ tự mất đi sau 7 đến 10 ngày mà bệnh nhân không cần đến cơ sở y tế.
Nếu vết mổ sử dụng những loại chỉ thường như: chỉ lụa, chỉ nilon…, bệnh nhân cần quay lại cơ sở y tế theo lịch hẹn của bác sĩ để được cắt chỉ đúng ngày. Tùy thuộc vào vị trí vết mổ và tình trạng vết mổ, chỉ phẫu thuật sẽ được cắt sau từ 5 đến 21 ngày.
Chăm sóc vết mổ- khi nào nên gặp bác sĩ.
Bệnh nhân đi tái khám hay cần báo lại tình trạng với bác sĩ nếu thấy vết mổ sau hậu thuật có bất kỳ một trong những dấu hiệu bất thường nào sau đây:
- Tăng dần đau/ nhức.
- Sưng tấy hoặc đỏ.
- Chảy dịch/ máu hoặc chảy mủ.
- Vết thương tăng tiết dịch.
- Vết mổ có mùi hôi.
- Vết thương trông có vẻ sâu hơn, diện tích tăng lên
- Chỉ khâu bị bung.
- Phù nề xung quanh vùng da, ấn thấy phập phồng
- Toàn thân bị mệt mỏi, lừ đừ không tỉnh tảo
- Bị sốt vượt quá 38,5 độ C trong hơn 4 giờ.
Trên đây là những biểu hiện của vết thương đã bị nhiễm trùng, cần đến gặp các chuyên gia y tế hỗ trợ để đảm bảo an toàn cho vết mổ.
